De schoonzoon van Karl Marx, Paul Lafargue, kwam op enig moment de verheerlijking van het arbeidsethos, tot uitdrukking komend in 'het recht op arbeid' de neus uit. Van de weeromstuit schreef hij in 1883 in de gevangenis het pamflet "Het recht op luiheid". Een motto daarvoor ontleende hij aan de woorden van Gotthold Ephraim Lessing:
Laten we lui zijn in alle dingen, behalve in het lief hebben en drinken, behalve in het luieren.Af en toe zou ik als Lafargue willen zijn. We moeten zoveel. En we moeten zoveel goed vinden. Neem nu de onderzoeksjournalistiek. Iedereen neemt zijn petje af voor Peter R. de Vries. Echte en minder echte journalistieke onderscheidingen vallen hem ten deel. Ik heb er niets mee. En onderwijl loopt Joran van der Sloot nog gewoon vrij rond, want justitie kan niets met het door Peter R. geleverde bewijsmateriaal. Noch wettig, noch overtuigend is er iets bewezen.
Dit weekend hebben we dan Alberto Stegeman - ook SBS6 - met zijn programma Undercover in Nederland. Opnieuw zou bewezen zijn dat de beveiliging van Schiphol niet deugde. Wat moet ik hiermee? Sinds wanneer is het taak van de journalistiek zijn eigen nieuws te scheppen? Wie of wat wordt hier veiliger van? Zullen mensen die echt kwaad willen zich straks laten weerhouden door aangescherpte veiligheidsmaatregelen? De consequenties zijn voor alle gewone mensen die op Schiphol moeten werken. Die moeten zich vanaf heden nog strengere veiligheidsmaatregelen laten welgevallen. En ook de passagiers zijn weer het haasje. Zij mogen nog langer in de rij staan, dankzij die wakkere journalistiek van ons. Tel uit je winst...
Wat zou het prettig zijn als binnen de journalistiek een beweging op gang zou komen om het nieuws maken aan anderen over te laten. En zichzelf te beperken tot het beschrijven en analyseren ervan. De charme van een samenleving hoort te zijn dat je in het openbaar niet permanent op je hoede hoeft te wezen. Nu de proactieve journalistiek het onschuldige niveau van Poets en Banana Split dreigt te verlaten om structureel misstanden en onveiligheden aan de kaak te stellen, dreigen we meer last van haar te krijgen dan van de heuse kleine en grote misdaad. Wie predikt straks het recht op luiheid voor de onderzoeksjournalistiek?
